Veel mensen met autisme hebben problemen met eten.
Ik heb vooral problemen met eten als ik overprikkeld ben. Dan komt de hongerprikkel gewoon niet door. Eten heeft dan even geen prioriteit voor mij. Als ik uit het werk kom bijvoorbeeld en “gaar” ben dan kan ik wel iets kopen, maar het avondeten verdwijnt in de koelkast. Als het meezit eet ik nog eens om 21:00-22:00 dan. Of het gekochte is voor een andere dag en en ik eet brood of zelfs alleen maar snaaigoed. Ontbijt is bij mij een kwestie vooral van op tijd uit bed weten te komen (zie het thema Slaapproblemen), standaard is bij mij een bord pap. Niet veel werk en snel opgegeten. Lunch gaat meestal wel goed, want dat heeft een vast moment op de dagen dat ik werk en dan heb ik vaak ook wel trek. Tussendoortjes eet ik eigenlijk weinig, niet de ongezonde maar ook niet de gezonde.
Voor de meeste mensen met autisme met eetproblemen is het geen kwestie van “niet lusten” of “niet willen”. Veel mensen snappen nog wel dat je de smaak van iets niet lekker vind, maar alle andere problemen waar mensen met autisme tegenaan kunnen lopen is vaak weinig begrip voor. Naast smaak heb je nog temperatuur, textuur en voorspelbaarheid bijvoorbeeld.
Maar ook andere eetproblemen komen vaak voor bij mensen met autisme.
Gevarieerd leren eten is, ook op latere leeftijd, zeker nog wel mogelijk. Maar kost gewoon geduld en tijd.
Hoe los ik dit op?
Tja. Bedenken wat ik wil eten is een bron van stress en eten koken zelf ook. Dus liever los ik dat anders op. Een of twee dagen per week eet ik bij mijn ouders. Ik bestel geregeld voor een aantal dagen eten bij een maaltijdservice. Dan staat er wel druk op om dat te eten, want het is vers en beperkt houdbaar. Soms kook ik wel, meestal komt dat dan neer op tartaar, rösti en groenten. Veel recepten die ik van huis uit ken zijn voor meerdere personen bedoeld, dus die maak ik niet snel klaar, tenzij de kinderen er zijn. Wat er dan overblijft gaat de vriezer in of als het 1 portie is dan heb ik de dag erna iets. Ook vind mijn oudste dochter koken leuk, dus als ze er is delegeer ik die taak.
Kant-en-klaar maaltijden uit de supermarkt ben ik geen fan van. Smaakt meestal of nergens naar of raar vind ik. Een salade (geen maaltijdsalade) is voor mij wel weer een geschikt maal. En van toetjes ben ik wel een fan.
Links
- 99 gram – over eetproblemen, een zelftest, blogs en chatfunctie (voor jongeren).
- Anorexia door autisme?
- ARFID bij kinderen, jongeren en volwassenen (Sandra Mulkens) – Dit boek biedt behandelaren in de GGZ praktische handvatten voor de diagnostiek en behandeling van cliënten met een vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis (ARFID).
- ARFID te lijf! (Rita Maris) – gericht op kinderen en jongeren met deze eetstoornis.
- Autisme & koken (Karen den Dekker)
- Autisme als oorzaak van een eetstoornis, kan dat?
- Autisme en Anorexia bij volwassenen (Annelies Spek, Rutger Clarijs) – artikel uit het Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme.
- Autisme en avondeten (Koekie)
- Autisme en eetproblemen (NVA)
- Boekrecensie: Thijs & Trees leren eten (Rita Maris & Michel Wolfs) – Lees- en praatboek voor kinderen met ARFID en hun omgeving
- Brainwiki: eetstoornissen
- De eetstoornis ARFID
- Eating problems in men and women with an autism spectrum disorder (Annelies Spek, Wendy van Rijnsoever, Lisa van Laarhoven, Michelle Kiep) – artikel uit Journal of Autism and Developmental Disorders.
- Eetproblemen bij kinderen met autisme
- Eetproblemen door sensorische gevoeligheid (Annelies Spek) – artikel uit Engagement.
- Eetstoornisherstel bij autisme
- Eten bij jonge kinderen (NVA)
- In Kaatjes keuken – lerend koken voor mensen met autisme.
- Kenniscentrum kinder- en jeugdpsychiatrie – artikelen over eetstoornissen.
- Ketogenic Diet Induced Shifts in the Gut Microbiome Associate with Changes to Inflammatory Cytokines and Brain-Related miRNAs in Children with Autism Spectrum Disorder
- Kooktips voor mensen met autisme of overzicht in de keuken willen houden!
- Mensen met deze eetstoornis ervaren eten zó anders dat het zelfs traumatisch kan zijn
- Nodeloos gevangen (Baukje van Kesteren) – herinneringen aan een eetstoornis.
- O Jee ik eet (Karen den Dekker) – eetboek voor kinderen met autisme.
- Onderzoek naar Anorexia en autisme, is er een link?
- Over leven met arfid (Rita Maris) – Een kind heeft ARFID (Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder – Vermijdende/restrictieve Voedselinnamestoornis) als er te weinig en/of zeer selectief wordt gegeten vanwege verminderde interesse in eten, gevoeligheid voor de sensorische kenmerken van eten, of irrationele gedachten over (de aversieve gevolgen van) het eten van bepaald voedsel zijn. Kinderen kunnen erdoor in een sociaal isolement raken, want naast dat een maaltijd drie keer per dag terugkomt, het eten op school moeizaam verloopt, traktaties moeten worden afgeslagen en vakanties (met voor hen onbekend eten) problematisch zijn, durft een kind ook niet meer deel te nemen aan activiteiten zoals kinderfeestjes, logeerpartijtjes en een schoolkamp.
- Selectief eetgedrag
- Selectieve eetstoornis (ARFID)
- Stichting Kiem – zet zich in om de impact van eetstoornissen te minimaliseren.
- TED talk on ARFID (Felix Economakis)
- Thijs lust geen ijs (Rita Maris) – Een lees- en werkboek voor kinderen met ARFID en hun omgeving.
- Vera Verheldert: Eetstoornis bij autisme – video met informatie door Vera Helleman.
- Verborgen arfid leed (blog)
- Wat de autist niet kent, dat eet ze niet
- Wat doe je als je niet kunt stoppen?
- Zo kun je ’t ook zien over eten
Hulporganisaties
- Eetteam Assen – Wanneer uw kind al langere tijd niet goed eet, wanneer u zorgen heeft over de gezondheid van uw kind of wanneer de huisarts of kinder/jeugdarts denkt dat het nodig is om het eetprobleem te behandelen. Aanmelden kan via de arts of op eigen initiatief.
- Hulp bij eetproblemen van Accare – Bij Accare kun je terecht voor behandeling om het eetprobleem weer in balans te krijgen zodat je je weer prettig voelt (kinderen en jongeren). Naast ARFID worden ook andere eetstoornissen behandeld.
- Psyq Eetstoornissen behandelcentra – Bij PsyQ kunnen je op meerdere vestigingen terecht met eetstoornissen. In Groningen zit één van de drie expertisecentra. Er zijn zowel individuele- als groepsbehandelingen mogelijk.
Op de website staat een eetstoornis test. Wanneer jouw klachten mogelijk verband houden met een eetstoornis kun je contact zoeken met je huisarts, die kan doorverwijzen naar PsyQ. Naast ARFID worden ook de voedingsstoornissen PICA en Ruminatiestoornis behandeld. Ook de eetstoornissen; anorexia en boulimia en orthorexia nervosa worden er behandeld. - Seys Centra Eetproblemen – Seyscentra ontwikkelde beproefde en wetenschappelijk onderbouwde behandelmethode’s die helpen bij eetproblemen (van peuter tot jongere). Er staan ook ervaringsverhalen op de website.